مقدمه
به منظور شناخت توسعه صادرات و نقش اثر گذار آنها در توسعه منطقهاي و کشوري، 3 مورد منتخب از کشورهاي در حال توسعه جهت مطالعه انتخاب شده و به صورت کامل مورد بررسي قرارگرفته است.
علت انتخاب اين مراکز رشد صادارت کشورهاي مطبوعشان بوده است درهمين راستا کليه موارد ي که جهت رسيدن به صادرات بالا و گسترش مناطق در ابعاد گوناگون مورد نياز است ذکرگرديده تا بتوان الگوي مناسبي جهت استفاده قرار گيرد.
پارك تكنولوژي مالزي
شرح مختصري از تاريخچه، فعاليت ها، ويژگيها و محيط عملياتي
پارك تكنولوژي مالزي درژانويه 1988ميلادي معادل بهمن ماه 1366 شمسي زير نظر وزارت علوم، تكنولوژي و محيط زيست كشور مالزي تاسيس گرديد واخيرا درمارس 1996 معادل فروردين 1375 فاز 1 آن تكميل شد. دولت مالزي براي برنامه پنجم،مبلغي بالغ بر 20 ميليون رينگيت ، معادل 8 ميليون دلار آمريكا اختصاص داده بود. اين مبلغ براي برنامه ششم مالزي،هم اكنون درجريان است به ده برابر افزايش يافته كه مقداري ازآن هزينه شده است. 203 ميليون رينگيت،2/81 ميليون دلار آمريكا.توسعه درفاز اول 728460 مترمربع بوده و مساحت كل اختصاص يافته 1/3 ميليون مترمربع ميباشد.
3-2-ماموريت ، دلايل و ضرورتها ،واهداف شكل گيري
پارك تكنولوژي مالزي ماموريت دارد كه صنايع مالزي را براي رقابت مؤثر دربازار جهاني از طريق تحقيقات،توسعه و نوآوري،تقويت نمايد كه اهداف آن، درهشت بند، بصورت زير بيان ميگردد:
· گسترش فعاليتهاي تحقيق و توسعه دربخش خصوصي.
· تجاري كردن تحقيقات ونوآوريهايي كه دربخش خصوصي و بخش دولتي ايجاد شده است.
· گسترش رشد و توسعه صنايعي كه از تكنولوژي بالا برخوردارند.
· ايجاد ارتباط بين صنايع، مؤسسات دولتي، دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي.
· آسان سازي همكاري و تشريك مساعي بخشهاي دولتي وخصوصي.
· تهيه وسايل توانمند سازي توليد براي صنايعي كه درگيرنوآوري هستند.
· تهيه اطلاعات بهينه در بازاريابي ،مديريت و حمابت تكنيكي.
· كمك به شركتهاي مستقر درپارك تكنولوژي جهت بازاريابي نوآوريهاي خود.
· دراين ارتباط شعارهايي نظير” موفقيت شما از اينجا شروع مي شود ” ويك ملت، يك نگرش،يك ماموريت”. با دورنگري براي سال 2020 كه سال تكامل صنعتي شدن مالزي به شمار ميرود،به چشم ميخورد.
3-3 استراتژيهاي مديريتي و حمايتي به كارگرفته شده
الف) دربرنامه اتكوباتور سطوح حمايتي مختلفي به نظر ميآيد كه شامل موارد زير ميشود:
سطح 1- سرمايهگذاري مخاطره آميز مشترك و ارتباط با مراكز مالي.
سطح 2- مشاوره تكنيكي و تجاري.
سطح 3- هم مركز كردن وسايل تكنيكي.
سطح 4- مشاركت درابزار تجاري.
سطح 5- ايجاد فضاي قابل اجاره براي شركتهاي مختلف.
ب) مباني گسترش و تشويق ورود به پارك يا به عبارت ديگر ايجاد انگيزه براي شركتهاي مختلف جهت ورود به پارك را ميتوان بصورت زير طبقه بندي نمود:
· برنامه انكوباتور.
· برنامه نمونهسازي وتوليد.
· سرمايهگذاري مخاطرهآميز مشترك بين پارك و صنايع.
· همجواري صنايع و ارتباط بين آنها.
3-4- وظايف،كاركردها و خدمات كليدي ارائه شده
اين پارك خدمات خود را در 6 بخش به صورت زير ارائه ميكند:
الف) خدمات فني و مهندسي:
· ارائه خدمات ساخت به وسيله ماشينهاي سي ان سي و ليزري.
· ارائه خدمات طراحي،نمونه سازي،مشاوره وارائه تسهيلات و خدمات توليد و ساخت.
· ارائه خدمات درزمينههاي تحقيق و توسعه، نوآوري ،بازاريابي و فروش ،مديريت و حيطههاي تخصصي.
· ارائه آموزشهاي تخصصي و مهندسي درزمينههاي مختلف ساخت. مهندسي مكانيك، مهندسي مكانيك ماشين آلات، مهندسي مواد، مهندسي برق و الكترونيك ،كنترل و تضمين كيفيت و غيره.
ب) خدمات بيوفناوري:
· ارائه خدمات كامپبوتري ،اتوماسيون و تحقيفات بيوفناوري درراستاي توليد مواد خوراكي و وسايل تغذيهاي .
· شناسايي و كشف ارگانيسم ،ميكروبها و ديگر موارد گياهي و جانوري از اكوسيستم طبيعي و آزمايش و پردازش مواد گياهي و جانوري به صورت توليد تجاري زيست پذير.
· ارائه خدمات درزمينه كشف داروهاي جديد و با استاندارد بالا.
· ارائه خدمات درزمينه بهبود كيفيت ،ايمني و افزايش تاثير توليدات داروئي و تقويت كننده.
· ايجاد آزمايشگاههاي تحقيقاتي بيوفناوريكي.
ج) خدمات ارائه شده درمورد امكانات فيزيكي موجود:
ارائه امكانا فيزيكي شامل ساختمانها، تالارها، نمايشگاه، اتاق جلسات ، اتاق ابداع،آزمايشگاه ها ، مراكز انكباتور وغيره.
د) خدمات آي سي تي : ارائه حمايتهايي درزمينه بازاريابي،مديريت و حيطههاي فني مربوطه و تشويق نوآوري و تحقيق و توسعه دربخش خصوصي وغيره.
ه) خدمات آموزشي: ارائه آموزشهايي درزمينه هاي مهندسي، فناوري اطلاعات وارتباطات ،اداره تجارت، بيوفناوري يا علوم زيستي وزبان ارتباطات.
و) خدمات اطلاعاتي:ارائه مجلهاي به نام سيمبوسيس حاوي آخرين اطلاعات و هنچنين مقالات،گزارشات وتحليلهايي در زمينههاي مرتبط با فعاليت پارك.
طرح جامع اين پارك را بصورت زير ميتوان طبقهبندي نمود:
الف) مراكز تحقيق و توسعه: درحال حاضر 173 هكتار زمين براي تحقيق و توسعه شركتهايي كه دراين مورد شهرت دارند، داده ميشود و درمركز مشترك،وسايل لازم تهيه خواهد شد. درآينده 3/321 هكتار ديگر نيز ارائه خواهد گرديد كه دراندازههاي متفاوت برحسب نياز صنايع خواهد بود. مناسب بودن اين زمينها صرفاً بخاطر همجواري با پارك تكنولوژي است. اين زمين ها بعضاً اجاره داده ميشود وكارهاي ديگر آن مانند ساخت وساز و تمهيدات لازم با شركت علاقمند به تحقيق و توسعه ميباشد. مدت اجاره 30 سال است و تا 60 سال قابل تمديد ميباشد. قيمت اجاره زمين درحال حاضر براي هرمترمربع 7/376 رنگيت (معادل 40،452 ريال)و به مدت 30 سال است كه ميتوان آن را باقدري اضافه پرداخت و به مرور نيز پرداخت نمود.
ب) خانه ابداع : اين ساختمان مبتديان با قابليت ،مخترعين ،محققين ، دانشمندان يا مديران متفرقه را درمرحله قبل از توليد پذيرا ميباشد. اجاره كنندگان ميتوانند از وسايل موجود درمركز منابع، مانند منشيگري و تايپ و سرويسهاي كنفرانس استفاده نمايند. ابعاد اين خانه 40 متر مربع بوده و ماهي 432 رينگيت معادل 400،518 ريال براي سال اول اجاره داده ميشود كه يكسال ديگر نيز قابل تمديد است. هرمدول،مجهز به واحد برق، تهويه مطبوع، ارتباطات تلفني چندگانه، لوله كشي وارتباط با شبكه كامپيوتري پارك تكنولوژي مالزي ميباشد. تاكنون سي واحد خانه ابداع شده است.
ج) مركز انكولاتور: مركز انكوباتور، فضايي بااندازه متوسط ويك حمايت غيرموازي ارائه ميدهد. اين مركز مخصوصاً براي شركتهاي شروع كننده ومديراني كه از مرحله نمونه سازي وقبل از توليد،بطرف آزمون بازار توليد ميروند، مفيد است. زميني به مساحت 10454 مترمربع به اين منظور اختصاص يافته و 42 واحد با اندازههاي 228 الي 289 مترمربعي ساخته شده واجاره داده ميشود. اگر لازم باشد، اين واحدها به مدولهاي كوچكتري نيزقابل تقسيم است. اجاره ماهيانه 14 رينگيت برمترمربع، براي سه سال اول خواهد بود يا ماهيانه 3830400 الي 4855200 ريال براي هرواحد. اجاره براي 2 سال است وتا دوسال ديگر هم قابل تمديد ميباشد. هر مدول مجهز به واحد برق، تهويه مطبوع از يك سيستم مركزي، ارتباطات تلفني و شبكه كامپيوتري ميباشد. تيپهاي A,B و C از نظر نوع ساختمان و طبقات همكف واول و دوم وسوم تلفيقي از تيپ وارتفاع براي متقاضيان اجاره بوجود آورده است.
د) خانه اقدام :انتظار ميرود اجاره كنندگان خانه اقدام از شركتهاي با اندازه متوسط وبالهاي تحقيق وتوسعه شركتهاي بزرگ منطقهاي و چند ميليتي باشند و يا اينكه طي مراحلي از ساير قسمتهاي پارك تكنولوژي مالزي گذشته باشند. اين مجموعهها درآنجا درگير تحقيق و ساخت خواهند شد. يعني به بررسي و حل مشكلات توليدي و صنعتي ميپردازند. بزرگترين مساحت درپاركت تكنولوژي، متعلق به اين خانه است و مجموعاً 40 واحد با اندازه بطور متوسط 260 مترمربع، درزميني به وسعت 18107 مترمربع ساخته شده است. واحدهاي خانه اقدام انعطاف پذير بوده و تمام طبقه و شايد تمام ساختمان قابل اجاره دادن به يك شركت است. مدت اجاره، سه سال است و قابل تمديد به ميزان دلخواه بوده و ميزان اجاره بصورت قابل رقابت با بازار تنظيم ميشود. امكانات برق،تهويه، تلفن و شبكه كامپيوتري نيز وجود دارد. 8 نوع ساختمان A, B درطبقات همكف و اول و دوم و سوم ساخته شده است.
ه) مركزمنابع: مركز منابع بعنوان ساختمان اداري مركزي تلقي شده و خدمات زير درآن پيني شده است.
· خدمات اطلاع رساني با شبكه جهاني اطلاعات درمورد بازار و اطلاعات تكنولوژيكي
· خدمات آموزشي وتوسعه اي ،با برگزاري دورهها و سمينارها.
· كمك به مستاجرين پارك تكنولوژي دردستيابي به هسته گذاري و سرمايهگذاري مخاطره آميز
· كمك به همبستگي با مراكز تاييدكننده ،براي كنترل كيفيت و مطابق استاندارد كردن محصول.
· بكارگيري وسايل تخصصي و متخصصين براي ساده سازي توسعه محصول شركتهاي با مقياس كوچك و متوسط.
· كمك به مستاجرين پارك دردستيابي به فناوريهاي ساير كشورها و متخصصين و ابزار آنها و انتقال فناوري.
· دراختيار داشتن يك محل نمايشگاه ويك اتاق ملاقات.
لازم به ذكر است كه اين خدمات مجاني نيست. شركتهايي، امكانات تخصصي فوق را براي ساير شركتها، درقبال اخذ پول انجام داده وخود نيز به پارك اجاره خواهند پرداخت. دو تيپ درطبقات همكف، اول، دوم ، سوم و طبقه مخصوص ساخته شده است.
و) مركزنمونه سازي و توليد: سياست پارك، درجهت حمايت از توسعه توليد است. دراين مركز يك كارگاه ماشين ابزار و آزمايشگاه فرآيند مخصوص خدمات ساخت وجود دارد و دستگاههايي كه به علت قيمت گران آن درسطح كشور مالزي منحصر به فرد است نظير دستگاه سوليدر كه قادر است نمونههاي پلاستيكي از طراحيهاي كامپيوتري بوجود آورد تا اشكالات عملي بطور ملموس بررسي و رفع گردد. براي اين مركز خريداري شده است. خدمات اين مركز كه درمجاورت مركز آزمايش و تضمين كيفيت است.بطور اختصار شامل ارزيابي توليد، توليد نمونه پلاستيكي و توليد نمونه آزمايشي،ازجنس اصلي قطعه ،ميباشد.
اپراتوري متخصص، براي آزمايش وكنترل كيفيت، درمقابل عقد قرارداد دراختيار مستاجرين هستند ودستيابي به تاييديه براي كساني كه درگير تحقيق و توسعه هستند، لازم الاجراء است. هدف اين بخش. تهيه و نمونه مشابه و وسايل توليد آزمايشي و خدمات مربوطه با كمك آزمايشگاه كامپيوتر شامل طراحي كد و كم[1]، سيستم نمونه سازي سريع ، ماشين ابزار دقيق مانند ماشينهاي سي ان سي،كنترل كيفيت و ابزار تست، تزريق پلاستيك و انبار ميباشد. همچنين كادر فني دوره ديدهاي ، براي عمليات ماشين كاري،تربيت ميكند.
ز) انبار: پارك، انبارهاي محافظت شدهاي دراختيار مستاجرين خانه ابداع و مركز انكوباتور قرارميدهد. همچنين سعي خواهد كرد براي مستاجريني كه از انبار استفاده ميكنند. معافيت مالياتي فراهم كند، زيرا اين معافيت جهت ورود كالاي تازه ساخته شده به بازارهاي داخلي و جهاني و رقابت با اجناس موجود دربازار كمك بسزايي محسوب ميشود. وجود رستوران ها، مغازهها، اداره پست، بانك ، آژانس مسافرتي و محل نمايشگاه درجامعه پارك تكنولوژي مالزي زيتت بخش اين مجموعه تحقيقاتي – صنعتي خواهد بود.
3-5- مدل ارائه خدمات به متقاضيان
اين پارك خدمات خود را درشش گروه طبق بندي كرده است. دراينجا ابتدا به معرفي اجمالي هر خدمت و سپس به نحوه ارائه آن ميپردازيم.
الف)خدمات فني ومهندسي: ارائه اين خدمات دراين پارك توسط مراكز زير انجام ميشود:
· مركز ساخت سي ان سي: اين مركز براي عمليات ساخت، مونتاژ و آزمايش ماشينهاي سي ان سي،مجهز شده است. مهمترين تجهيزات توليد دراين مركز شامل مراكز ماشين كاري عمودي و افقي سي ان سي درمقياس بزرگ، مراكز ماشين كاري افقي 5 محوره و ماشين تراش سي ان سي،ماشين هاي برش ليزري،ماشين هاي خم كاري، ماشين هاي صيقل كاري بيروني، دروني و سطحي و مركز ماشين كاري با ليزر وغيره ميباشد.
· مركز اصلي: اين مركز به صورت يك تك پنجره[2] عمل ميكند وخدمات طراحي ، نمونهسازي ، مشاوره وارائه تسهيلات و خدمات توليد و ساخت را فراهم ميكند. اين مركز درزمينههاي تحقيق و توسعه، نوآوري، بازاريابي و فروش ، مديريت، حيطههاي تخصصي و بسياري از موارد ديگر به مشتريانش خدمت ميرساند. اين مركز از 4 بخش تجهيز توليد، كنترل و تضمين كيفيت ، مركز طراحي كد وكم، مركز مهندسي توليد تشكيل شده است.
· مدرسه مهندسي: دراين مركز، آموزشي درزمينههاي تخصصي مهندسي ميباشد. درآيندهاي نزديك اين مركز درنظردارد تا دورههايي با ارائه مداركي درزمينههاي مهندسي ساخت، مهندسي مكانيك،مهندسي ماشين آلات ، مهندسي مواد، مهندسي برق و الكترونيك،كنترل وتضمين كيفيت و غيره برگزار كند.
ز) خدمات بيوفناوري: خدمات بيوفناوري دراينپارك به صورتهاي زير انجام ميشود:
· توليد مواد خوراكي ووسايل تغذيهاي: دريك مركز شكل دهي يكپارچه كامپيوتري[3] استفاده از كامپيوتر، اتوماسيون وتحقيقات بيوفناوري، درراستاي توليد مواد خوراكي و وسايل تغذيهاي با هم تركيب ميشوند.
· مركزي براي بيوفناوري، فعاليتهاي اين مركز شامل شناسايي و كشف ارگانيسم ، ميكروبها وديگر موارد گياهي و جانوري از آكو سيستم طبيعي وآزمايش و پردازش مواد گياهي و جانوري به صورت توليدات تجاري زيست پذير است.
· مركزي براي داروهاي جايگزين: اين مركز به ارائه داروهاي جديد وبا استاندارد بالا ميپردازد كه اين كار توسط 3 مركز انكباتور، تحقيق و توسعه وآموزشي انجام ميشود.
· مركز توليدات مواد داروئي وتقويت كننده: هدف از ايجاد اي مركز بهبود كيفيت ، ايمني و افزايش تاثير توليدات داروئي و تقويت كننده ساخته شده به صورت محلي است اين پارك براي رسيدن به اين هدف تسهيلات مناسبي را فراهم كرده است.
· آزمايشگاههاي تحقيقاتي بيوفناوريكي: اين آزمايشگاه ها درحقيقت نياز بخش تحقيق و توسعه را فراهم ميكنند و شامل 4 زمينه تحقيقاتي اصلي ميشوند كه شامل آزمايشگاه هاي شيمي و بيوشيمي ، ژنتيك ميكروبيولوژي و ترميم بافت ميشود.
· خدمات ارائه شده درمورد امكانات فيزيكي موجود: اين تبخش مربوط به خدماتي است كه درزمينههاي مختلف مربوط به امكانات فيزيكي داده ميشود. كه اين امكانات فيزيكي شامل ساختمانها، تالارها ، نمايشگاه ، اتاق جلسات وغيره ميشود. مناطق اين پارك به 3 شهر امكانات كار، ورزش ، استراحت، وغيره به صورت خلاقانه وبسيار جذاب دركنار هم قرارگرفتهاند.
ط) خدمات آي سي تي: اين خدمات با وجود يك ساختمان هوشمند، كه شركتها را براي خدمات رساني به مهيا كنندگان ام اس سي [4]درسراسردنيا آماده ميكند.حمايت هايي درزمينه بازاريابي، مديريت وحيطههاي فني مربوطه و تشويق نوآوري و تحقيق و توسعه دربخش خصوصي وديگر خدمات مربوطه انجام ميشوند.
ي)خدمات آموزشي: اين پارك براي ارائه خدمات آموزشي خود سه دانشكده را درنظر گرفته كه اين دانشكدهها 5 مدرسه در موضوعات مهندسي، فناوري اطلاعات و ارتباطات [5] اداره تجارت، بيوفناوري وعلوم زيستي و زبان و ارتباطات پشتيباني ميكند.
ك) خدمات اطلاعاتي: اين خدمت راين پارك به صورت ارائه مجلهاي به نام سيمبوسيس [6]كه درآن آخرين اطلاعات و هنچنين مقالات ،گزارشات و تحليلهايي كه درجاهاي ديگر قابل دسترسي نيست، انجام ميشود.
3-6- ساختار مديريتي و نيروي انساني
درسطح بالاي مديريت پارك تكنولوژي مالزي، ميتوان از نخست وزير و وزيرعلوم، تكنولوژي و محيط زيست و مدير پارك تكنولوژي جناب آقاي دكتر محمد صالح ابن اسماعيل نام برد. درسطوح پايينتر درون پارك، شش مدير وجود دارد كه عبارتند از: مدير صنعت و تكنولوژي ، مدير مالكيت تحقيق وتوسعه، مدير نمونه سازي وتوليد، مدير سرمايهگذاري مشترك، مدير انكوباتور و مدير ميكروالكترونيك كه زمينه عمده كار تحقيقاتي در پارك است.
3-7-شكل و نوع مخاطب وخدمات مورد انتظار ايشان
اين پارك روي سه حوزه فناوري متمركز شده است كه اين سه حوزه شامل موارد زير ميشود:
· مهندسي: تمام شركتهايي كه دراين زمينهها فعاليت هستند ميتوانند ازخدمات اين پارك بهرهمند شوند. زمينه مهندسي درمورد مهندسي پروژههاي مرتبط وايجاد را ه حلهاي نوآورانه مهندسي فعاليت ميكند. اين پارك محصولات وخدمات مهندسي خود را در 4 بخش طبقه بندي كرده است. بسته به نوع فعاليت، مخاطب ميتواند دريك يا چند زمينه مرتبط فعاليت كند. اين 4 بخش شامل توليد وساخت، آموزش وتدريس، تحقيق توسعه و پروژههاي مرتبط با فعاليتها ميشود.
· بيوفناوري: زمينه بيوفناوري براي شركتهايي است كه درزمينههاي محصولات غذايي و وسايل تغذيهاي، كاتاليزورهاي حياتي، داروهاي جايگزين و مواد داروئي و تقويت كننده فعاليت ميكنند.
· فناوري اطلاعات وارتباطات: زمينه فناوري اطلاعات وارتباطات براي كليه شركتهايي است كه درزمينههاي مربوط به اطلاعات وارتباطات مانند سيستم هاي چند رسانهاي، شبكه سيستمهاي آموزشي وازاين قبيل موارد فعاليت ميكنند.
اين پارك براي تمام مخاطبان خود خدمات مورد انتظارشان را ازقبيل امكانات فيزيكي، شبكه و اينترنت، انكوباتورها، مراكز تحقيق و توسعه، مراكز آموزشي ، بازرايابي و فروش و غيره را دريك محيط جذاب و مساعد فراهم ميآورد.
3-8- نظام پذيرش شركتها
مناطق اين پارك به سه شهر مرتبط با فناوري شامل شهرمهندسي، شهربيوفناوري و شهر فناوري اطلاعات وارتباطات تقسيم شده است .كه درهريك از شهرها تسهيلات و امكانات بسيار مناسب وجذاب متمركز شدهاند.
هر قسمتي از اين پارك براي شركت دانش محوري كه درمرحله رشد خاص خود است، طراحي شده است. به عبارت ديگر مناطق اين پارك براي شركتهاي دانش محور براساس مرحلهاي ازرشد كه درآن هستند ، طبقه بندي شده است. اين پارك 12 ساختمان دارد كه هركدام ازآنها ازنظر معماري براي شركتهاي دانش محوري كه درمرحله خاص رشد خود هستند، طراحي شدهاست. اين ساختماهها شامل خانه نوآوري ، مراكز انكوباتور، خانه شركت ها و غيره هستند و كاملاً‌تجهيز شده اند.
3-9- سيستمها و فناوري هاي مورد استفاده
سيستم ها و فناوري هاي به روز را ميتوان دراين پارك مشاهده كرد. ازعمدهترين اين سيستم ها ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
· سالن كنفرانس با كنترل ازراه دور.
· استفاده از سيستمهاي مداربسته.
· سيستم ساخت يكپارچه كامپيوتري.
· آزمايشگاههاي تصويري ديجيتالي،
· كتابخانه الكترونيكي.
· تهويه هواي متمركز
· تامين نيروي دائم
· تلفن چند خطي
· شبكه لن[7]
· اينترنت.
3-10-وضعيت امكانات، تسهيلات و شرايط فيزيكي
درزير ابداد ليستي از امكانات اين پارك ذكر شده سپس ليستي ازمراكز مهم پارك با متراژ آنها درجدول 1 ذكر خواهدشد:
· اتاق كنفرانس وجلسات.
· استراحتگاه ورستوران .
· نمايشگاه
· ورزشگاه
· فروشگاه
· مركز فناوري اطلاعات[8]
· آزمايشگاههاي كاملا مجهز
· كتابخانه
· درمانگاه وداروخانه
· موسسات مالي.
· 3-11-فهرست عوامل بحراني موفقيت
مالزي موفقيت چشمگيري درصنايعاصلي خود، خصوصاً زمينههاي ميكروالكترونيك[9]
، الكترونيك مصرفي ، كامپيوتر ومخابرات داشته است. درادامه برخي ازعوامل بحراني موفقيت پارك فناوري مالزي به اختصار ذكر شده است:
· دسترسي آسان به دانش محلي، منطقهاي و جهاني.
· قدرتمندي صنايع كوچك مبتني بر فناوري
· مديريت عملياتي كارا، پويا وناب.
· رهبري و تسهيل سازي موثر
· مالكيت كامل و گسترده .
· مشتري / بازار محوري.
· ايجاد فرهنگ خودبهبودي
· Open platform for networking and showcasing
4- پارك صادراتي اپارل هند
طرح ” پارك صادراتي آپارل” توسط دولت هند جهت انطباق واحدهاي توليدي آپارل بر استانداردها درمركز رشد بالقوه ارائه گرديده است. طرح اين پارك در 23/3/2002 ارائه گرديده است.
4-1- جزييات طرح
1. دولت ايالتي هند به عنوان حامي اين طرح موظف است كه زمين مجاني و بااندازهاي كافي براي تاسيس پارك را تامين كند.
2.پارك اين مكان را به واحدهاي توليدي مستقر درخودش ميدهد كه دسترسي مناسبي به بنادر، هواپيما، راه آهن و مواد اوليه و سطح وسيعي از زيرساختارهاي تسهيل گر را داشته باشند.
3. سازمانهاي طراحي شده.زير ساختهاي لازم از قبيل انرژي ، آب و جاده كه خود شامل جادههاي دسترسي به پارك، فاضلاب كشي و زهكشي وارتباطات تلفني وغيره را فراهم كند.
4. ساير امكاناتي كه ممكن است ايجاد گردد عبارتنداز ارائه بيمه با استاندارد بالا براي واحدهاي مستقر درپارك جهت بالا بردن سطح عملكرد وكارايي ايشان.
5. دراين پارك كارخانههاي پوشاكي وجود دارد كه هر واحد توليدي حداقل 200 ماشين بافندگي دارند. هدف اصلي پارك جمع كردن اين واحدها ميباشد واگر از ظرفيت كامل خود استفاده كند، براي حداقل 20000 نفر كار ايجاد ميشود. اين پارك ميتواند واحدهاي فرعي از قبيل واحد دكمه سازي وغيره نيز داشته باشد. هدف ديگر پارك داشتن واحدهاي ويژه از قبيل پردازش و شتشو جهت افزايش ارزش افزوده براي كارخانه هاي پوشاك سازي ميباشد.
6. دولت ايالتي دراين خوشه قوانين كار قابل انعطاف را اتخاذ كرده است.
7. دولت هند 75% مخارج سرمايهگذاري جهت زير ساختهاي لازم پارك را پرداخت ميكند درحاليكه 25% آن برعهده سازمانهاي داخل پارك ميباشد. اين ميزان احتمالاً به حداكثر 10 كرور محدود ميشود. ميزان سرمايه گذاري توسط دولت ايالتي مشخص ميشود.
8. دولت مركزي متعهد مي شود كه مسووليت ارتقا سطح دانش كاركنان شاغل درواحدهاي مستقر درطرح رابه عهده گيرد.
9.دولت مركزي متعهد شده است كه مسووليت به روز كردن مهارت كارگران و كاركنان كه مستقر درپارك رابر عهده گيرد.
10-دولت مركزي 50% هزينه هرگونه آموزش درپارك جهت سهولت انجام كارها تا حداكثر 2 كرور را پرداخت ميكند. اين به روز آوري مهارتها درسازمان به صورت مراحلي پيوسته جهت رقابتي ترنمودن ميباشد.
11. اين پارك ممكن سات درآينده هيچ گونه هزينهاي از واحدهاي مستقر درپارك جهت فروش واجاره دريافت نكند.
4-2- كميته تصويب شركت ها [10]
1.پروپزال پروژهها بايد توسط كميته تصويب برسد. اين كميته شامل يك مشاور كميسيون برنامه ريزي نساجي، اي اس و اف اي[11]، وزارت نساجي، مامورعالي رتبه نساجي ،يك نمينده ا ز طرف هزينه يابي همراه با يك دبير، وزارت نساجي به عنوان يك عضو، پرويزالهاي رسيده از طرف سازمانها براي همكاري درتاسيس پارك بررسي ميكنند. اين بررسي با هدف نظارت بر عملكرد ايشان و ارزيابي پيشرفت و تاييد يا تصويب يافته ها صورت ميگيرد.
2. سازمانهايي را كه براي همكاري با اين طرح خواسته ميشوند بايد مطالعات امكان سنجي و جزييات گزارشهاي پروژه را آماده كنند. فقط پرويزالهايي كه تصويب شدهاند قابل پذيرش درپاركها جهت همكاري ميباشند. همچنين بايد دقت داشته باشند كه مكان يابي مناسبي جهت تاسيس پارك داشته باشند تا دستيابي به اهداف گنجانده شده درطرح را ميسر كند.
3. پذيرفته شدن پروپوزال ها منوط به مشخص شدن محل استقرار پارك هستند. اين محل بايد به گونهاي باشد كه اهداف اين طرح را ميسر سازد.
4. هنگام بررسي پرويزال ها بايد توجه شود كه پتانسيل هاي لازم جهت اشتغال زايي، جذب سرمايه وارتقاء سطح فناوري و به ويژه صادرات و ايجاد محيط كاري با بازدهي بالا را مدنظر قرار دهد.
4-3-فرمول بندي پروژهها
نكات زير راميتوان تا زمان آماده شدن پروپزال پروژه ها جهت ارتقاء سطح پارك آپارل خاطر نگاه داشت. پس ازآن كه توسعه پارك آپارل شروع شد بايد موارد ويژه متناسبي را براي هر پارك را درنظر گرفت. با اين همه لازم است كه درمورد اينكه زير ساختارهاي تسهيل كننده مورد نياز پارك همگي داراي استانداردهاي لازم هستند، مطمئن شد.
الف)استقرار پروژه:
درمكان يابي محل اين پارك مجاورت با فرودگاه و بندر بين المللي و دسترسي به خطوط راهآهن و غيره. داشتن زيرساختهاي صنعتي، تجاري واجتماعي و تسهيلات ارتباطي و دردسترس بودن آب و انرژي و ارتباط با مناطق داخلي كشور جهت دستيابي به مواد اوليه مواردي است كه بايد درنظرگرفته شود.
دولتي ايالتي و سازمانهاي مشخص شده بايد مطمئن شوند كه وسعت محل استقرار پارك به گونهاي است كه بتواند مراكز توليدي و صادراتي ايالت را هدايت كند. جزئياتي درمورد سايت پيشنهاد شده بايد دردسترس باشد كه به ويژه وسعت آن و تجهيزات آن براي توسعه صنايع بايد مناسب باشد.
ب) آژانس هاي اجرايي:
اين سازمان ها بايد پروپزالهاي خودرا قبل از انتخاب شدن ارائه كنند. وضعيت كنوني سازمانها و تجزيه اجرايي درطرحهاي مشابه بايد درانتخاب درنظر گرفته شود.
ج)توصيف پزوژه:
اين توصيف بايد هردوطرح فيزيكي و تجاري را كه موارد زيررا پوشش ميدهد، داراباشد:
· سرمايهگذاري، توليد ، استخدام، به ويژه جانشيني بين صادرات و واردات بايد توسط واحدهاي مستقر درپارك ارائه شود.
· داشتن طرح مديريتي محيط زيست براي مطمئن شدن درمورد اينكه انجام فعاليتهاي صنعتي هيچگونه اثرمنفي برروي محيط زيست نخواهد داشت.
· مشخص كردن نوع زير ساختهاي لازم كه دردسترس هستند ويا پيشنهاد داده شده است كه ايجاد شود.
· درطرح توسعه تجاري بايد فازبندي پروژه نيز انجام شود.
· د) فازبندي پروژه:
· گزارشهاي پروژه بايد چهارچوب زماني مشخصي را كه درآن تمام فعاليتها گنجانده شدهاست را نيز درنظر گيرند.
ه) طرح هاي مالي:
· هزينه طرح: بودجه مورد نياز كه بايد به صورت مشخص براي كليه بخشهاي پروژه كه براساس اهداف اصلي، قيمت احتمالي و تعديلات وهزينههاي ساليانه مشخص شدهاند، معين شود.
· تامين مالي پروژه: گزارشها بايد به طور واضح مديريت مالي مخصوصاً ان آراي[12] و سرمايه گذاري خارجي، وامهاي بانكي و همچنين مقررات پيشنهاد شده براي ارائه توسط طرحهاي ايالتي كه جهت اين هدف لازم است، را شامل باشد. همچنين بودجه تداركات لازم درطرح كه توسط دولت تصويب شده است نيز بايد گنجانده شود.
و)قابليت دوام اقتصادي:
· انتظار ميرود كه اين پارك ها بايد دربلند مدت، خودكفا گردند.
· امكان سنجي اقتصادي واجتماعي همراه با گزارشهاي محيطي بايد قبل ازشروع پروژه كامل شده باشد.
· گزارشها همچنين بايد شامل امكان سنجي اقتصادي عملكرد مناسب كارخانه باشد كه اين گزارشها بايد توسط سازمانهاي اجرايي وانتخاب شده كه شامل سهامداران نيز ميباشند. مالكيت، اداره ، نگهداري وهدايت شوند.
ز) مراحل تخصيص اوليه:
· بررسي موشكافانه وارزيابي بايد ساختار[13] مشخصي داشته باشد واز طريق سيستم ام اي اس [14] به دولت ايالتي متصل شده باشد.
· قبل از تجاري سازي پروژه ويا اختصاص محل بايد مطمئن شويم كه زير ساخت هاي اساسي از قبيل آب ،انرژي و ارتباطات تلفني درمنطقه وجود دارد.
· طرح توسعه تجاري پارك ميبايست به گونهاي تنظيم شود كه برنامه ارتقاء پارك آپارل نيز درآن درنظر گرفته شود تا باعث افزايش بهره وري گردد.
· مقرراتي بايد براي زيرساختهاي لازم ازقبيل زيرساختهاي تسهيل كننده مانند مركز ترخيص گمركي ،ماهوارههاي مخابرات، خدمات بانكي همراه با مبادلات ارزهاي خارجي وضع گردد.
4-4-نمايش دادن مراحل و تخصيص بودجه
ازآنجايي كه تخصيص بودجه از جالب دولت براساس مراحل فيزيكي ومالي انجام شده درپارك ميباشد،لذا ارائه مكانيسمي كه مراحل اجرايي طرح را نشان دهد ضروري ميباشد. درايجاد اين مكانيسم عوامل زير بايد مورد توجه قراربگيرد:
· اجراي پارك بايد توسط كميته اي درسطح ايالت[15] سرپرستي ، بازنگري و نظارت شود و همچنين فرايند گزارش دهي مراحل را براي دولت مركزي براساس تخصيص واقعي بودجه انجام دهد. نحوه نگارش پيشنهادي گزارش درفرم 1 نمايش داده شده است.
· كميته بايد درهرفصل يكبار مراحل را بازبيني وگزارش كند. اين گزارش بايد دراساس فرم 2و3و4 باشد. گزارشهاي فصلي بايد به وزارت نساجي درهفته آخر پايان فصل مذكور ارسال شوند.
· همه همكاريهاي اصلي درهر پارك بايد دركل زمان پروژه، پس از ارزيابي پيشرفت پارك درهر مرحله براساس گزارشي كه توسط دولت ايالتي ارائه ميشود،در چندين بخش ارائه ميشود.
· دولت ايالتي ميبايست جهت تخصيص بودجه، شاخص هايي تدوين نمايد تا براساس آنها مساعدت هاي دولت مركزي را ارائه نمايد.
4-5-پذيرش واحدها درپارك صادراتي آپارل
طرح پارك به صورت كلي تصويب شده است ولي توسط دولت ايالتي اجرا ميشود و خط مشهاي متفاوتي دراجراي آن درهر ايالت وجود دارد وهمچنين روشهاي جذب سرمايه نيز درهر پارك متفاوت ميباشد. بنابراين تعيين يك روش استاندارد جهت مشخص كردن مزاياي اجتماعي واقتصادي جهت ارتقاء پروژههاي صادراتي درپارك مشكل ميباشد.
با اين همه، براي مطمئن شدن درمورد هدايت صادراتي صحيح واحدها درپارك،بايد موارد زير كه توسط دولت مركزي مشخص شده است را مورد توجه قرارداد:
· مراحل مختلف پروژه بايد به طور دقيق بررسي شود تا درمورد امكانات، سرمايهگذاري، استخدام و پتانسيلهاي صادراتي درمورد محل استقرار پروژه مطمئن شد.
· كميته ايالتي بايد باهدف نظارت برعملكرد اجرائي پارك براي ارتقاء صادرات ايجاد شود وهمچنين راهنمايي هاي لازم براي طراحي فرمتهاي نظارت را به مسوولان اجرايي ارائه دهد.
5- طرح پارك جامع نساجي[16]
دولت هند طرح ” پارك جامع نساجي” كه داراي استانداردهاي بين المللي است و درمركز رشد بالقوه قراردارد را در 8/2007 بايد اجرايي گردد.
5-1-اهداف طرح
· طرح جامع پارك آپارل از ادغام دو طرح ” پارك صادراتي آپارل” [17] ومركز توسعه زير ساختهاي نساجي [18]به وجود آمده است.
· هدف اين پارك فراهم كردن صنعت و زيرساختهاي مورد نياز درسطح كلاس جهاني جهت ارتقاء‌سطح واحدهاي نساجي كشور است. اين طرح به واحدهاي نساجي اين امكان را ميدهد كه به استانداردهاي اجتماعي و محيطهاي بينالمللي دست يابند.
· براساس اين طرح بايد يك پارك نساجي جديد با استانداردهاي بينالمللي درسال 8-2007 ايجاد شود