مقدمه
همزمان با توسعة اقتصادي از سال 1980 حمايت از علم و تكنولوژي افزايش يافته است. حجم سرمايه‌گذاري برنامه‌هاي تحقيق و توسعه R&D نشان از افزايش زياد تعداد محققين است. سرمايه‌گذاري بر روي علم و تكنولوژي در ظرف مدت 25سال از 506 ميليارد ون (won) در سال 1980 به 140 ميليارد ون در سال 2000 رسيده است. با وجود بحران سالي 1997 و سيرنزولي رشد اقتصادي، دولت كره به عهد خود در تقويت توسعه علم و تكنولوژي پايبند بوده است. رقم بودجه اختصاصي از 7/3 درصد در سال 1998 به 7/4 درصد افزايش يافته و به 44 ميليارد ون رسيد است. همچنين تعداد محققين علم و تكنولوژي شاهد رشد بالايي در طي دو دهه بوده است. و از 18500 نفر به 000/160 نفر رسيده است. براساس گزارش رقابتي مديريت و توسعه، كره به مرتبه دهم علمي و تكنولوژيكي در سطح جهان ارتقاء پيدا كرده است، دولت كره توانست با در نظر گرفتن برنامه‌هاي توسعه‌اي مختلف تاحدودي زمينه فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه را بهبود بخشد و به نوآوري در تكنولوژي كالا و فرآيند بعضي صنايع دست يابد. ايجاد پارك‌هاي علمي يكي از اهرم‌هاي مؤثر جهت رسيدن به اين هدف بوده است، شهر علمي- صنعتي دايدوك تا کنون سهم زيادي در پيشبرد اهداف علمي و تكنولوژيك کره داشته است و به نوبه خود باعث توسعه منطقه اي در كشور گرديده است.
درذيل به تفضيل به توضيحاتي پيرامون اين شهرك پرداخته مي شود.
شهرك علمي دايدوك
موقعيت
اين شهر با مساحتي در حدود 6/27 كيلومتر مربع در قلب شبكه حمل و نقل كره واقع شده است، محل استقرار آن موجبات پيشرفت منطقه جغرافيايي مركزي و توسعه متعادل در جنوب كشور را فراهم نموده است.
دلايل انتخاب محل شهرك در مجاورت سئول به شرح زير است:
ويژگي‌هاي محل شهرك علمي ـ تكنولوژيكي “دايدوك”
1- نزديكي به دانشگاهها و مؤسسات پژوهشي موجود در كشور.
2 – نزديكي به پايتخت و امكان دسترسي سريعتر به دانشمندان، محققين و پژوهشگران شاغل در دانشگاهها و مراكز پژوهشي
3- امكان بهره‌برداري از سرمايه‌گذاري‌هاي عظيم خدمات زيربنايي مانند “آب، برق، تلفن، فرودگاه، هتل، خدمات شهري و …” ، شهر سئول.
4- نزديكي به بزرگراهها و ايستگاه راه‌آهن و دسترسي سريعتر به ديگر نقاط كشور.
5- نزديكي شهرك به تعداد زيادي از واحدهاي توليدي و صنعتي.
6- نزديکي به ديگرموسسات پژوهشي و تحقيقاتي
اهداف
پارك علمي ـ تكنولوژيكي “دايدوك” در كره جنوبي از نظر اهداف و ويژگي‌ها شباهت‌هاي زيادي با شهر علمي ـ تكنولوژيكي “سوكوبا” در ژاپن دارد. دلايل و ضرورت‌هاي ايجاد اين شهرك و نقشي كه در تحقق اهداف و استراتژي‌هاي توسعة تكنولوژي در كره جنوبي داشته است در زيربيان شده است:
راه‌اندازي شهر علمي دايدوك از سال 1973 با هدف متمركز نمودن صنايع پراكنده علمي و تكنولوژي كره آغاز گرديد ليكن تحولاتي كه پس از جنگ سرد در علوم و تكنولوژي ايجاد گرديد، باعث تغيير نقش دايدوك به عنوان عاملي جهت دستيابي به نوآوري‌هاي علمي و تكنولوژي گرديد.
رشد صادرات كالاهاي صنعتي در دهة 1960 به طور متوسط ساليانه 10 درصد بوده و سياست‌هاي توسعة صادرات براي دهه‌هاي 1980 و 1970 نيز بر همين اساس طرح‌ريزي شد. كره‌جنوبي در دهه 1980 موفق به صدور 20 ميليارد دلار صادرات صنعتي شد. آنچه براي اين كشور بسيار مهم بود حفظ روند گذشته و كمك به رشد صنعت بود، چرا كه همان زمان تنگناها و نارسايي‌هايي در بخشهاي مهمي از صنعت آن كشور و چگونگي گسترش صنايع شيميايي، الكترونيك، كشتي‌سازي، ارتباطات راه دور و… احساس مي‌شد، از اين رو لازم بود تا مراكز پژوهشي و تحقيقاتي توانمندي به سرعت در كشور ايجاد شده تا ضمن رويارويي با مشكلات، با ارائه راه‌حل و نوآوري‌هاي تكنولوژيكي در جهت دستيابي به اهداف توسعه‌اي كشور تا سال 2000 اقدام نمايد. پس از مطالعات اوليه تصميم گرفته شد تا تمامي مؤسسه‌هاي پژوهشي فوق‌الذكر در يك مركز، در مجاورت شهر سئول (پايتخت كرة‌جنوبي) مجتمع شده و با انتقال و يا احداث مؤسسات پژوهشي كمكي به اين محل، پتانسيلهاي لازم جهت شروع به كار شهرك علمي – تكنولوژيكي را فراهم كنند.
مراحل گسترش
در اولين فاز گسترش اين شهر (اوايل دهه 1980)، عمدتاً مؤسسات تحقيقاتي، دانشگاهها و آزمايشگاه‌هاي صنعتي با تخصص‌هاي گوناگون كه زير پوشش دولت قرار داشتند در منطقه مستقر شدند و تشكيل يك مجتمع علمي و تحقيقاتي را دادند. در اين مجتمع با بهره‌برداري از ارتباطات متقابل و تنگاتنگ، تبادل اطلاعات فني و امكانات تحقيقاتي درجهت بهينه‌سازي و باروري تكنولوژيك فعاليت مي‌كنند. از اوايل دهه 1990 نيز مراكز تحقيق و توسعه خصوصي به پيروي از سياست‌هاي دولت براي توسعه پارك دايدوك به اين شهر منتقل شدند.
در اين شهر بيش از 12000 متخصص كره‌اي از قبيل اساتيد دانشگاه و مهندسين به تحقيق و توسعه مشغول مي‌باشند. مؤسساتي مانند:
بنياد علمي و مهندسي كره (KISEF)
انستيتو پرورش دانشمندان و مهندسين
وزارت علوم و تكنولوژي كره
در اين شهر استقرار دارند. اين مؤسسات به منظور افزايش توان علمي و تكنولوژيك شهر، اقدام به برگزاري دوره‌هاي آموزشي نيروي انساني، كمك‌هاي مالي براي متخصصين و محققين داوطلب تحصيل فوق دكترا در مؤسسات آموزشي معروف جهان و همچنين دوره‌هاي آموزشي كارشناسي ارشد و دكترا با گرايش تحقيقاتي مي‌نمايند.
تحقيق و توسعه
اين شهر داراي ظرفيت علمي جامعي براي تحقيق و توسعه، شامل مؤسساتي با گرايش تحقيقاتي علوم محض و سازمان‌هايي با گرايش علوم كاربردي براي صنعت و تكنولوژي‌هاي پيشرفته مي‌باشد. اين سازمان‌هاي تحقيقاتي، آينده كره را با تحقيقات خود از تكنولوژي‌هاي پيشرفته مانند تكنولوژي اطلاعات، مواد جديد، شيمي دقيق، مهندسي حيات و علوم فضايي گرفته تا تكنولوژي‌هاي مربوط به رفاه عمومي مانند انرژي، انرژي اتمي، پزشكي و محيط زيست رهبري مي‌كنند.
در پيشرفت پارك علمي دايدوك دولت، مؤسسات دولتي، مراكز تحقيق و توسعه، دانشگاهها و آزمايشگاه‌هاي وابسته به دولت و واحدهاي تحقيق و توسعه تا حد بسيار زيادي مؤثر بوده‌اند. در عين حال شركت‌هاي تازه تأسيس و شركت‌هايي كه از كنار شركت‌هاي بزرگ جدا شدند، در انتقال تكنولوژي و ايجاد يك ساختار صنعتي در شهر نقش بسيار مهمي را ايفا مي‌نمايند.
دولت علاوه بر انتقال مراكز تحقيق و توسعه خود به اين شهر و ارايه حمايت‌هاي لازم براي انجام فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه، نقش بسيار مهمي در ارايه سياست‌هاي حمايتي براي تشكيل شركت‌هاي جديد و شركت‌هايي كه از كنار شركت‌هاي بزرگ جدا مي‌شوند ايفا نمود. از نمونه اين حمايت‌ها مي‌توان به ارايه حمايت‌هاي مالي دولت براي راه‌اندازي شركت‌هاي تازه تأسيس، ايجاد شرايط مساعد براي استفاده محققان از مراكز تحقيقاتي و غيره اشاره نمود. تشكيل اين شركت‌ها، افزايش ارتباطات بين بنگاهي و بين منطقه‌اي، تجاري شدن نتايج حاصل از تحقيقات در مراكز تحقيقاتي شهر را به دنبال داشته است.
سازمان ها و موسسات
سازمان‌ها و مؤسسه‌هاي پژوهشي مستقر در شهرك “دايدوك”:
احداث 5 مؤسسه بزرگ پژوهشي در زمينه:
صنايع شيميايي، الكترونيك، كشتي‌سازي، ارتباطات و مخابرات، انرژي، در نظر گرفته شده است. در كنار مؤسسات پژوهشي مذكور، تعداد 12 مؤسسه پژوهشي دولتي، چند مؤسسه پژوهشي صنعتي، يك مدرسة عالي مهندسي و علوم، يك كالج و شعبه‌اي از مؤسسه تحقيقات و استاندارد كره به داخل اين شهرك منتقل شده و يا تأسيس گرديده‌اند.
در بررسي اين تجربه توجه به نكات زير بسيار حائز اهميت است:
از عوامل كليدي که در موفقيت كره جنوبي جهت احداث شهرك علمي ـ تكنولوژيكي “دايدوك مي توان به اين مورد اشاره کرد اين است که دولت كره‌جنوبي با بهره‌گيري از دو عامل كليدي زير توانست در كوتاهترين زمان ممكن اقدام به احداث يكي از شهرك‌هاي موفق علمي ـ تكنولوژيكي جهان، به نام شهرك “دايدوك” نموده تا به كمك آن دستيابي به اهداف توسعه اي را هموار سازد.
الف ـ تدوين سياست‌ها و استراتژي‌هاي مشخص و روشن در بخش تحقيق و پژوهش (5 محور كليدي فوق‌الذكر) و انتخاب مكان مناسب جهت احداث شهرك.
ب- تقسيم عمليات مربوط به احداث و تجهيز شهرك و واگذاري مسؤوليت هر يك از بخشهاي آن به دستگاههاي اجرايي و وزارتخانه‌هاي ذيربط.
ضمناً فضاي تحقيق و پژوهش ايجاد شده در شهرك “دايدوك” زمينه‌هاي گسترده‌تري از كار تحقيقاتي و پژوهشي را براي دانشمندان و محققين آن كشور فراهم نمود و به تبع آن، شرايط لازم را جهت جلوگيري از فرار مغزها از كشور و بازگشت بيش از 3000 نفر از دانشمندان، محققين و پژوهشگران آن كشور ـ كه سال‌هاي متمادي در مراكز پژوهشي و تحقيقاتي ديكر كشورهاي صنعتي بكار تحقيق مشغول بوده‌اند به كشور هموارتر ساخت.